13 kwietnia 2024 r. przypadła 84. rocznica drugiej masowej deportacji obywateli Rzeczypospolitej w głąb Związku Sowieckiego oraz Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru z członkami zespołu Muzeum wzięli udział w rocznicowych uroczystościach.
Chcąc upamiętnić ofiary tych dramatycznych wydarzeń sprzed lat, Jacek Brzozowski – Wojewoda Podlaski, Przemysław Tuchliński – Zastępca Prezydenta Miasta Białegostoku, Sybiracy i ich potomkowie oraz delegacja Muzeum Pamięci Sybiru na czele z prof. Wojciechem Śleszyńskim, złożyli kwiaty i znicze przed Pomnikiem Mordu Katyńskiego oraz Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka.
Z meldunku NKWD: „W miesiącach kwiecień-czerwiec 1940 roku osiedlono w Kazachstanie 60 182 osoby. Wymienioną liczbę rozmieszczono: w kołchozach – 36 639, sowchozach – 15 923, w przedsiębiorstwach i na budowach – 7 630. Wśród wysiedlonych jest około 50% dzieci i starców, 20% dorosłych mężczyzn, reszta to kobiety”.
Wspomnianych w meldunku ludzi Sowieci wywieźli na Sybir 13 kwietnia 1940 roku. Do wagonów zapakowali żony i dzieci tych, których właśnie mordowali w Katyniu, Smoleńsku, Charkowie i innych miejscach. Te, niepełne rodziny, złożone najczęściej tylko z kobiet i dzieci, przeżywały podwójnie dramat deportacji, zarówno podczas dalekiej podróży, jak i pobytu w kazachstańskich kołchozach i sowchozach. Brakowało im męskiej pomocy przy pracach fizycznych, a także opieki i psychicznego wsparcia małżonków i ojców, na których powrót nieustannie oczekiwali. Przede wszystkim jednak brakowało im ich bliskości, czułości i miłości… O Zbrodni Katyńskiej dowiadywali się po latach, często dopiero po powrocie do Polski.
